Soru: Okurumuz Ö. Onaran “bir işyerinde 8 sene sigortasız çalıştım. 10 Kasımda sigortam yapıldı fakat 1 gün işe gitmediğim için sigortamı iptal edip çıkış vermişler. Şu an orada çalışmıyorum fakat bu geçen 8 sene için tazminat davası açmak istiyorum ne yapmam gerekli bana bilgi verir misiniz?” diye sormuş.
Öncelikle sigortalı olmak Anayasal bir zorunluluktur. İşveren çalıştırdığı kişilerin sigorta bildirimlerinin kişinin işyerine çalışmaya başlamasından bir gün önce SGK’ya bildirmelidir. Böylelikle çalışan kişi işyerine girdiğinde sigortalı olarak işe başlamış olur.
Sigortalı olmanın yasal zorunluluğundan ziyade bu bir vicdani meseledir. Hem çalışanlar hem de işverenler bunun bilincinde olmak zorundadır. Çalışmalarından dolayı malul kalan veya ölen sigortalıların geride kalan yakınlarına “bir gün eksik günleri bile” olsa maaş bağlanmadığına o kadar şahit oluyoruz ki… Bunun için işverenler çalışanlarına karşı bu vicdani sorumluluğu yerine getirmeli, işçiler ise “sigortamı yapma, o parayı maaşıma ekle” diyerek bakımını üstlendiği yakınlarına karşı yanlış bir şey yapmamalıdır.
Gelelim okurumuzun sorusuna, çalıştığınıza ait dönemleri belirtmediğinizden genel olarak cevaplayacağım. Böylelikle işyerlerinde sigortasız çalışan herkese faydalı bir yazı olsun. Bir işyerinde sigortasız çalışanlar 3 türlü SGK’ya bu durumu şikâyet edebilirler. Birincisi ve en etkin olanı ALO 170 İhbar Hattını arayarak, ikincisi işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne dilekçe ile başvurarak, üçüncüsü işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne e-posta göndererek şikayet edebilirsiniz.
ALO 170 İhbar hattı işyerinde halen çalışanlar için etkin bir hattır. Çünkü buraya yapılan ihbarlar Sosyal Güvenlik Denetmenleri’nce acil olarak incelenmektedir. Ancak işyerinde sizin gibi uzun süre çalışıp işten ayrılanlar için işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne dilekçe ile başvurmak ve görevli Sosyal Güvenlik Denetmenleri’ne elinizde varsa çalışmalarınızı ispatlayıcı bilgi/belge sunmak, konu ile ilgili yazılı ifadenizi vermek suretiyle incelemeniz daha sağlıklı yapılacaktır.
Sizde yukarıda izah edildiği şekilde dilekçe ile şikayette bulunup işyerinde geçen hizmetlerinizi tespit ettirdiğinizde tespit edilen günlerle ilgili tazminatınızı almaya hak kazanırsınız. Hizmetleriniz tespit edildikten sonra tazminat alma kısmı kolay olan taraftır. Bölge Çalışma Müdürlüğü’ne giderek bu tazminatınızı almak istediğinizi belirtmeniz yeterlidir.
İşyerinde çalışmalarınıza yönelik Sosyal Güvenlik Denetmenleri’nce bir tespit yapılamadığında ise İş Mahkemesi’ne başvurarak hizmet tespit davası açabilirsiniz. Bence ihmal etmeyin, 8 yıl çalışmalarınız karşılığında en düşük yaklaşık 8.000 TL tazminat alacaksınız.
Günün Bilgisi: Çalışma süresinin hesabı sırasında işçilere verilen ara dinlenme süreleri (yemek molaları, çay molaları v.b.) çalışma süresinden sayılmamaktadır.
Osman ÖZBOLAT
www.twitter.com/osozbolat
Merhaba ben 1yıldır kız kuran kursunda çalısmaktayım benım bıryıl boyunca sıgortam yapılmadı fakat benım aldıgım magıs asgarı ucreteb dusuk 1.400tl alıyorum benım calısma saatlerım 7saatı fakat bennım calısma saatlerımmı9saate cıkardılar ve hafta sonlarda calısıcagım soylendı bu mesai ye gırdıgınden dolayı kabul etmeedım ve sıkayet ettım bu derecede bennı ısten cıkardılar bende ALO170ve 150yı arayarak sıkayetee bulundum bu sıkayetler benım aleyhıme sonnuclanırmmı hakkımmı kazana bılırmmıyım
Geçen sene 7 ay sigortasiz çalıştım yapmadılar sigortami işten ayrıldım tekrar başladım 4 aydır aynı sigortam yok hakkımı nasıl alırım ne yapmalım halen aynı is yerinde çalışıyorum